Praktijkvoorbeeld: Developing Apart Together in Tilburg
Lange tijd verbleef het gebied rondom de Tilburgse Piushaven uit 1923 in een diepe slaap. Er werd wel gerept over recreatieve ontwikkelingen, maar begin deze eeuw werd pas echt werk gemaakt van de ‘pauselijke’ haven. Inmiddels zijn 1.500 nieuwe woningen in een fijne woonhaven gecreëerd, grotendeels met de strategie Developing Apart Together. Edwin van den Heuvel, strateeg Vastgoedbedrijf gemeente Tilburg, vertelt het hoe en waarom.
“Als gemeente geven we nauwelijks grond uit, maar we werken wel samen met een aantal marktpartijen om woningen te bouwen. Nu hebben we er nog 600 te gaan. De marktpartijen leggen we een simpele raamovereenkomst voor: u betaalt de gemeente per 100 m2 woning 9.000 euro en daarvan maken wij de mooiste dingen in de buitenruimte, zoals wegen, kades en parken. De exploitatiebijdragen gaan in een gebiedsfonds, zodat alle gelden duidelijk in het gebied blijven. Daarover komen nog weleens vragen, net als over de hoogte van het bedrag, en dat levert alleen maar vertraging op. Wij laten precies zien wat we doen met het geld, welke kosten we maken. Dat gaat al 15 jaar goed.”
Voorspelbaar zijn
“Onze gebiedsvisie voor de Piushaven actualiseren we elke twee jaar en staat gewoon online. Daarin staat veel stedenbouwkundige en programmatische informatie, zoals welke projecten er spelen, wie wat doet en de planning. Daarmee proberen we voorspelbaar te zijn als gemeente; iedereen weet waar hij aan toe is en waar mogelijkheden zijn. Dat scheelt een hoop vragen. We hebben geen grondposities meer en hebben geen kavelruil hoeven stimuleren en deze visie helpt sturen op kwaliteit. Daarnaast bespreken we twee keer per jaar met alle aanwezige partijen tegelijk wie wat doet en waar. Zo voorkomen we dat drie partijen tegelijkertijd dezelfde soort woningen op hetzelfde moment bouwen.”
Dialoog voeren
“Ook naar bewoners toe zijn we heel open. We laten ze al in een vroege fase naar de plannen kijken en komen terug op hun suggesties. Dan leg je bijvoorbeeld uit waarom een grasveldje ergens niet past. Als je die dialoog goed voert, heb je voor jaren krediet. Daarbij werken we graag samen met lokale ontwikkelaars, die oog hebben voor de historische kenmerken. Dat scheelt. Ruimtelijk zijn er soms wel felle discussies, maar vaak is de getekende raamovereenkomst voldoende. Het bestemmingsplan is ons noodplan; als u niet meewerkt, dan wijzigen we het plan niet.”
Strakke gebiedsorganisatie
“Grote, succesvolle gebiedsorganisaties hebben een strakke projectorganisatie nodig. Je moet 20 tot 25 man lostrekken van de organisatie, anders werkt het niet. Want je kunt geen tien besluiten per dag nemen met vier ambtelijke diensten en zeven afdelingshoofden. Tegelijkertijd moet je ook geen energie steken in partijen die niet willen meedoen. Werk eromheen. We merken dat die zich een paar jaar later alsnog melden – en je kunt niet alles tegelijk transformeren. Een mooi voorbeeld doet dus volgen.”
