Essay Versnipperd grondeigendom

Bij veel binnenstedelijke gebiedstransformaties komen meerdere grondbezitters in beeld. Dit versnipperd grondeigendom maakt het lastiger om een gebiedstransformatie te starten. Hoe zorgt de gemeente dat een bedrijventerrein getransformeerd wordt naar woningbouw? Is kapitaalintensieve grondverwerving nodig? Biedt organische gebiedsontwikkeling voldoende sturing en tempo? Of kunnen private partijen de lead nemen? Wat betekent de strategie voor grondtransacties, samenwerking en onderlinge afhankelijkheid van kavels? En hoe gaat de gemeente om met de bestaande bedrijvigheid?

‘Wie de grond heeft, heeft de macht’, wordt weleens gezegd. Grondeigendom geeft een belangrijke machtspositie, omdat de grondeigenaar het recht heeft om te (her) ontwikkelen. Wanneer er verschillende grondeigenaren zijn, kan dit versnipperd grondeigendom een belangrijke barrière vormen voor gebiedstransformatie.

Strategieën

Wat kunnen initiatiefnemers doen als ze werk willen maken van de woningbouwopgave binnen de stad, maar ze tegen een grote hoeveelheid eigenaren aanlopen, die niet allemaal willen transformeren? Dit essay biedt vier strategieën:

• Strategie 1: Plotontwikkeling
• Strategie 2: Organische ontwikkeling
• Strategie 3: Developing Apart Together (DAT)
• Strategie 4: Samenvoeging van eigendom

Leeswijzer

De afgelopen periode organiseerde het programma Stedelijke Transformatie een aantal themasessies over mogelijke aanpakken bij versnipperd grondeigendom. In dit essay bundelt de TU Delft de belangrijkste lessen. We beschrijven de vier strategieën die bij versnipperd grondeigendom sinds de crisis worden ingezet, inclusief voor- en nadelen. Zes tips helpen u op weg bij het activeren van eigenaren om mee te werken aan de transformatie. We sommen de beweegredenen van verkopende grondeigenaren op en laten zien op welke momenten grondeigenaren willen verkopen. Het essay geeft vier invalshoeken om gebruikers ‘mee’ te krijgen met de transformatie. Tot slot tonen we de verschillende schaalniveaus bij de sturing, grondverwerving en kapitaalintensiteit van de vier strategieën.