Verdichten en vergroenen in het centrum van Almere

New town Almere staat voor een enorme woningbouwopgave. Deels komen deze nieuwe woningen in het bestaande stadscentrum. Tijdens het werkbezoek aan Almere op 22 september lieten Ivonne de Nood en Paul Wilhelmus de plannen van gemeente Almere zien. Zij vertelden hoe de opgave er in de praktijk uitziet, wat zij doen met de openbare ruimte en hoe je integraal kunt verdichten.

De transformatieopgave

Op 15 september kwamen ontwikkelaars, architecten, lokale en regionale overheden, adviseurs en onderzoekers samen in de industriële informatiewinkel van Almere Centrum. Ivonne de Nood (projectdirecteur Centrum Almere 2040) deelde het grotere verhaal en de visie van Almere voor 2040, waarna Paul Wilhelmus (strategisch Adviseur – Programma Hart van de Stad) inzoomde op de opgave voor Almere Centrum.

Met Almere 2.0 wil de gemeente werken aan een stad met toekomst. Dit betekent onder andere het aantrekken van werkgelegenheid, het doorontwikkelen van Almere Centrum en het inzetten op bereikbaarheid.
Het stadscentrum moet zich duurzaam, hoogstedelijk en kwalitatief hoogwaardig ontwikkelen. Om dit te realiseren zet de gemeente in op verdichting, een verbetering van de verblijfskwaliteit, het versterken van kennis en onderwijs en focus op bedrijvigheid, creativiteit en cultuur.

Van binnen naar buiten

Het plan is om het centrum in twee fasen te ontwikkelen onder het motto: ‘van binnen naar buiten’. Tot 2030 zijn de binnenstad en het stationsgebied aan de beurt, daarna tot 2040 de noord- en zuidkant van het centrum. Almere ziet bij deze grote ontwikkeling Nature Based Solutions als belangrijk vertrekpunt.

Tot 2030 komen er in het centrum 6.500 woningen bij. Deze verstedelijking wil Almere op natuurlijke wijze vormgeven door te verdichten én te vergroenen. Ook wil de gemeente voorkomen dat de enorme woningbouwopgave ten koste gaat van werklocaties in het centrumgebied. De stad moet een plek blijven om te wonen én werken. Almere versterkt daarom de binnenstad en bouwt werklocaties rond het station om zo voldoende ruimte te behouden voor werkgelegenheid.

Vier ontwikkelgebieden

Tijdens het werkbezoek bezochten de aanwezigen vier gebieden: de Esplanade, de Oostkavels, het Stationskwartier en de Spoordreef.
De Esplanade is het grootste plein in de Almeerse binnenstad. Het uitgangspunt van de herinrichting en vergroening was om de grens tussen het hoger gelegen stadscentrum en het lagergelegen Weerwater te verzachten. Aan het plein komt de nieuwe campus van Windesheim, inclusief studentenwoningen.

Vervlechten en verweven

De vele parkeervelden in het centrum van Almere vallen op. De parkeervelden zijn bewust ingepland om ruimte te behouden om later een nieuwe invulling te geven. En dat moment is nu. Zo kan de ruimte naast het ziekenhuis worden gebruikt om tussen het Weerwater en het station een nieuwe wijk te creëren met plek voor circa 2.000 woningen. Ook verrijzen grenzend aan het winkelgebied enkele nieuwe woongebouwen voor (internationale) studenten.

Paul Wilhelmus benadrukt dat het niet zomaar een kwestie is van verdichten: “Almere wil vervlechten en verweven. De huidige omgeving moet verbonden worden met de nieuwe ontwikkelingen.”

Kwaliteit

Ook de kwaliteit van de openbare ruimte is onderwerp van gesprek tijdens de wandeling. Wilhelmus ziet hier een duidelijk instrument voor de gemeente. Hij spreekt van een wisselwerking tussen het upgraden van de openbare ruimte en de wil van ontwikkelaars om te investeren.

Het werkbezoek in Almere laat zien hoe een stad de verdichtingsopgave kan benutten om kwaliteit toe te voegen. De gemeente is zich bewust van de uitdagingen bij het invullen van schaarse ruimte en probeert investeringen te combineren. Naast het realiseren van 6.500 extra woningen zet de gemeente extra in op het behouden van werkgelegenheid en het creëren van een aantrekkelijke en groene openbare ruimte in het centrumgebied.